Avukat Mahir Orak: “Darbe girişiminden sonra yapılan bireysel başvuru 70 bini aştı”
Avukat Mahir Orak, 15 Temmuz darbe girişiminden sonra, Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel başvuru rakamının 70 bini aştığını söyledi.
Erciyes Üniversitesi Nizam ve Adalet Kulübü tarafından düzenlenen, ‘Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru: Güncel Kararlar, Mahkemenin Başvuru Algısı” konulu konferansa konuşmacı olarak katılan Avukat Mahir Orak, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından, Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel başvuru rakamının arttığını ifade etti.
Hukuk Fakültesi Amfisinde düzenlenen konferansta, Avukat Mahir Orak, önce Anayasa Mahkemesinin yapısı ve Türkiye’de ‘bireysel başvuru hakkı’nın uygulamaları ile ilgili bilgi verdi. Bireysel başvuru kararını Türkiye açısından kazanım olarak değerlendiren Avukat Mahir Orak, Anayasa Mahkemesinin karar performansının üst düzeyde olduğunu ve özgürlükçü kararlar verdiğini belirtti.
AİHM’ye çok sayıda bireysel başvuru gidince
Türkiye’de bireysel başvuru kararının alınma nedenini, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine haddinden fazla bireysel başvuru yapılmasına bağlayan Avukat Mahir Orak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 1987’de bireysel başvuru, daha doğrusu yargı yetkisini kabul etti. 90’da da zorunlu yargı yetkisini kabul etmişti. Evvelden beri, Türkiye aleyhine çok fazla başvurunun gittiği ve çok fazla ihlal kararının gittiği eleştirilir. Bu nedenle Türkiye’nin bu konuda önlem alması gerektiği ifade edildi. Avrupa Konseyinin bir organı olan Venedik Komisyonu da bununla ilgili birçok tavsiye kararı aldı. Nihayetinde Türkiye AB ile uyum yasaları çerçevesinde değerlendirerek 2012’de 12 Eylül’de bir anayasa değişikliğine giderek, bireysel başvuru hakkını kabul etti.”
“Anayasa Mahkemesi temyiz mercii değildir”
Bireysel başvuru hakkının kabul edilme amacının, ihtilafları, AİHM’ye gitmeye gerek kalmaksızın, Türkiye içinde halletmek olduğunun altını çizen Avukat Mahir Orak, bu durumun Anayasa Mahkemesinin temyiz mercii olarak algılanmasına neden olduğunu söyledi. Söz konusu anlayışın yanlışlığına vurgu yapan Avukat Mahir Orak, Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel başvuru rakamlarında özellikle 15 Temmuz darbe girişiminden sonra ciddi bir artış olduğunu kaydetti. Avukat Mahir Orak, “Anayasa Mahkemesi temyiz mercii değildir. Bilakis, ikincil nitelikte ve istisnai bir merci. Millet olarak, mahkemelerden çıkan her kararı Anayasa Mahkemesine götürelim diye düşünüyoruz. Anayasa Mahkemesi buna rağmen iyi bir performans sergiliyor. Kurulduğundan beri iş sayısı itibariyle yükselen bir trendi var. Örneğin 2014’te kendisine gelen işlerin yüzde 60’ını, 2015’te yüzde 62’sini, 2016’da darbeden önce yüzde 65’ini sonuçlandırmış. Ama darbeden sonra büyük bir başvuru potansiyeli var. Güncel rakamlara göre bireysel başvurular 70 bin civarına ulaşmış durumda. Bir mahkemenin, hele Anayasa Mahkemesi gibi 16 hakimli bir mahkemenin potansiyelinin çok üzerinde” ifadelerini kullandı.