Kızım herşeyin tersini yapıyor
İyi günler Dilek Hanım… Çok yıldığım , yorulduğum bir anda size yazıyorum. Tükendim diyebilirim. Kızım 5,5 yaşında . Ne dersek tersini yapıyor. Yemeğini 1 saatte anca bitiriyor. Odasını toplamıyor. Hayır dediğimiz zaman çıldırmış gibi ağlıyor. İstekleri bitmiyor. Alışveriş merkezinde bir oyuncak beğeniyor , o onun olana kadar bize baskı yapıyor. Kitlendik diyebilirim. Yardımlarınızı bekliyorum. İyi çalışmalar…
İyi günler … Bu yaş grubunda karşılaştığım sıkıntıların başında maalesef bu sorun geliyor. Kızınızın bu duruma gelmesinin birden çok sebebi var:
Yeni nesil çocukların algıları çok daha açık . Sorgulayabilen , alternatif yolları anında bulabilen ,anne ve babada gördükleri açık kapıları hemen değerlendiren bu yüzden anne ve babadan 1 adım önde yürüyen çocuklarımız var. Burada yapmanız gereken “bu çocuklardan nasıl iki adım önde olurum” , onun çalışmasını yapmak zorundasınız. Ben bu eğitimleri alırken DR. Özlem Sürücü şu metaforu kullanmıştı. “Değerli anne-babalar SİLAHLANIYORUZ!”
Aynen öyle değerli anne-babalar okuyarak , eğitim alarak silahlanmak zorundasınız. Yoksa çocuğunuzla oluşturduğunuz bu ilişki ağı ne yazık ki büyüdükçe daha içinden çıkılmaz bir hal alıyor.
Çocuklar 4, 5 yaşlarına geldiğinde artık ben de varım bu evde demeye başlarlar. Çünkü artık çoğu şeyi algılamaya başlarlar, kendilerini ifade etmeye başlarlar. Anne ve babanın yaptığı yanlış hareketleri , daha doğrusu tutarsız hareketleri hemen fark ederler ve lehlerine kullanmayı çok iyi bilirler. Bu yüzden size kilit , önemli noktaları yazmaya çalışacağım:
Çocuğunuz sözlerinizden çok davranışlarınıza önem verirler. Daha doğrusu bu durum hepimiz için geçerlidir. Sözlerin kıymeti %7 iken davranışlarımız %55 hakimiyete sahiptir. Yani sizin ona bakışınız, mimikleriniz her şeyi ona anlatır. Onunla ilgilenmek anlamında onunla oynarken dün akşam ki eşinizle olan tartışmayı düşünüyorsanız üzgünüm çocuğunuz herşeyin farkında ve o anı ilgilenilmiş olarak kayda geçirmiyor ve istediği ilgiyi sizden alana kadar sizi yoruyor. Ama siz neden olduğunu o anda anlayamıyorsunuz. Bir de bu çocuklar bankadan çok daha fazla faiz alıyorlar %300. Yani veremediğiniz kaliteli ilgiyi karşı gelerek yemeği yavaş yiyerek , sizinle inatlaşarak elde ediyorlar. Çünkü siz ne kadar da o an da kızsanız , karşısında konuşsanız sonuçta onunla ilgilenmiş oluyorsunuz. Yani çocuk alamadığı ilgiyi yanlış davranışlar sergileyerek elde ediyor. Burada sizin yapmanız gereken şey çocuğunuzla ilgilenirken sadece onunla olmak, o andan zevk almak. Siz keyifli olursanız çocuğunuz anlayacaktır ve” ilgilenildi” olarak kayda geçirecektir.
İnatlaşma tek taraflı olmaz . Siz de aynı tavırla ona tepki veriyorsunuz aynen masa tenisi gibi. Topu kızınız atıyor siz de aynı şiddetle ona atıyorsunuz. Sonuçta bir daha ki topu karşılayamayan siz oluyorsunuz. Yani bir taraf kaybederken diğer taraf kazanıyor. Oysa “kazan / kazan “ modelini uygulamamız lazım. Yani her iki tarafın da kazanması gerekiyor.
Mesela ; alışveriş merkezine gittiğinizde çocuğunuz tutturdu bu oyuncak alınacak diye.
Hemen anı durduruyorsunuz , ne iş yapıyorsanız hiçbirinin önemi yok “ ohal” ilan ediyorsunuz. Kenara sakin bir yere çekiliyorsunuz ve çocuğunuzun seviyesine inerek “ o oyuncağa ihtiyacımız yok bunu anlayana kadar burada duracağız sen yaptığın hatayı anladığın zaman hayatımıza kaldığımız yerden devam edeceğiz. Sana 5 dk veriyoruz. “Hattta yanınızda kurmalı saat getirirseniz süper olur. Çünkü bu yaş çocuğunun saat mefhumu olmuyor. Saati 5 dk ya kurun . Saat çalana kadar karar vermelisin . Eğer hala ısrar edersen aldığımız diğer şeyleri de bırakıp evimize gidiyoruz. İlk zamanlar sizi denemek için karşı gelecektir. Sizin ciddiyetinizi anladığında size uyum sağlamaya başlayacaktır. Bu ciddiyeti de ona anlatabilmeniz için gerçekten 5 dk nın sonunda karşı geliyorsa her şeyi orada bırakıp dediğinizi yapmak birkaç defa aynı hareketi kararlılıkla uyguladığınızda sizinle işbirliğine girecektir. Ancak bu çizginizi korumanız gerekmektedir. Bir diğer püf nokta da anne- baba işbirliği. Eğer anne ciddiyetle tavrını korurken baba esneklik gösteriyorsa ya da tam tersi ise o zaman yaptığınız hareket çocuğunuzun davranış problemini daha çok destekler hale gelir.
Yemek konusunda da aynı teknik geçerli . Saati mesela 30dk ya kuruyorsunuz. Çalmadan evvel yemesi gerektiği mesajını veriyorsunuz. Yemediği taktirde gün boyunca yapılabilecek etkinliklerini kesiyorsunuz. Mesela televizyon hakkını kısıtlıyorsunuz. Ya da dışarı çıkacaksanız çıkmıyorsunuz. Kararlı bir şekilde uygularsanız faydasını görürsünüz. Bu uygulamayı yaparken onun karşısında değil yanında olduğunuzu belirtir tavırda konuşmanız çok önemli. Yani “zamanında yemedin oh oldu dışarıya da çıkamadın” gibi karşınıza alır şekilde konuşmayın. Dışarı çıkamamasından sizin de üzüntü duyduğunuz mesajını ona vermelisiniz.
Unutmayın çocuk yetiştirmek emek ister. Zamanında doğru emek sizi huzura kavuşturur. Sağlıcakla kalın….
DİLEK ALBAYRAK
Sosyolog Aile Danışmanı
e-mail:dilek@albayrakgy.com.tr
gsm:0533 342 85 51