Kanser hastalarının yaşam süreleri uzadı
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Medikal Onkoloji Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Metin Özkan, özelleşmiş ünitelerin sayısının artması, ilaca ulaşılabilirliğin yüksek olması ve hedefe yönelik tedavinin yaygınlaşması ile kanser hastalarının yaşam sürelerinin uzadığını söyledi.
1-7 Nisan Kanser Haftası dolayısıyla açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Metin Özkan, kardiyovasküler hastalıklardan sonra en önemli ölüm nedenlerinden olan kanser hastalığında yaşam sürelerinin uzadığını ifade etti. Bu durumu teknolojik ilerlemeye bağlı olarak hedefe yönelik tedavilerin yaygınlaşması, kemoterapi ajanları ve akıllı ilaçlara ulaşımın kolaylaşması ve teknolojik donanımlı müstakil tedavi merkezlerinin sayısının artmasına bağlayan Prof. Dr. Metin Özkan, sözlerini şöyle sürdürdü:
Kanserde tedavi olanakları gelişti
“Burada en önemli faktörlerden biri, ülkemizde de olduğu gibi son yıllarda bu konuda bilinçlenmenin olması, daha özelleşmiş daha spesifik ünitelerin oluşması başarı şansını artırmakta. Bunun yanı sıra kemoterapi bir çok kanser türü için serbest bırakıldı. Hekimler bir çok kemoterapi ajanını bir çok hastalıkta kendi tercihine göre kullanabilme şansı elde etti, bu da tedavideki başarı şansımızı artırdı. Gerek akıllı ilaçlarla hedeflenmiş tedavi dediğimiz tedavi yöntemiyle, gerekse immün sistem üzerinden etki eden bazı yeni grup ilaçlarla hastaları klasik kemoterapiden çok daha etkin bir şekilde tedavi edebilme şansı elde etmeye başladık ki bu da tedavideki başarımızı yükseltti. Ayrıca teknolojinin sunduğu imkanlarla genetik testlerle yüksek, orta, düşük riskli hastalar belirlenerek tedavi buna göre planlanabilmesi de, hastalığın tekrarlamasını engellemek için verdiğimiz tedavilerin daha etkin olabileceğini göstermekte.”
Bölgelere göre kanser çeşitleri farklılık gösteriyor
Beslenme alışkanlıkları ve çevresel faktörlere bağlı olarak kanser türlerinin bölgelere göre çeşitlilik gösterdiğini belirten Prof. Dr. Metin Özkan, “Akdeniz Bölgesinin daha fazla güneş alması cilt kanserlerinin daha yaygın görülmesine neden olmakta. Karadeniz Bölgesinde Çernobil Faciasından dolayı bir kanser risk artışı görülmekte. Doğu Anadolu Bölgesinde beslenme alışkanlıkları ve sosyo-ekonomik duruma bağlı olarak yemek borusu ve mide kanseri, Batı bölgelerinde de yine sosyo-ekonomik ve beslenme alışkanlıkları ile ilişkili olarak bağırsak kanserleri daha sık görülmekte” dedi.
Sigara ilk sıradaki kanser nedeni
Kanser nedenlerini, sigara, rafine gıdalarla beslenme ve bunun sonucunda ortaya çıkan obezite, teknolojiye bağlı olarak gelişen sedanter ya da hareketsiz yaşam olarak sıralayan Prof. Dr. Metin Özkan, halk arasında kansere dair yanlış bilinenlerle ilgili olarak ise şunları söyledi:
Kanser tedavisinde bitkisel ürünlerin yeri yok
“Kanser tedavisinde en önemli yanlış duyumlardan biri, kanserin bilimsel yöntemlerin dışında bazı bitkisel ürünlerle tedavi edilebileceği duyumu. Böyle bir görüş kesinlikle yanlış. Biz hekimler olarak komplementer yani tamamlayıcı tıbbı da tamamen devre dışı bırakmıyoruz. Zaman zaman bazı semptomların bazı bitkisel ürünlerle kontrollü bir şekilde giderilebileceğine dair verilerden toplantılarımızda bahsediliyor, bu konuda da zaten halkımızı bilgilendiriyoruz. Ancak hiçbir zaman kanser tedavisinde bitkisel ürünlerin yeri yok.”
Köyde yaşayanlar da en az şehirde yaşayanlar kadar kanser riski taşıyor
Bir diğer yanlış da kemoterapinin yan etkileriyle alakalı. Ama bunların belli dozları var ve biz bu dozların üzerine çıkmamaya çalışıyoruz ve hastaları yakından takip ediyoruz. Bir başka yanlış inanış da, şehir hayatı yaşayan insanların daha fazla kanser olduğu yönünde. Hava kirliliği, hareketsiz ya da sedanter yaşam, rafine gıdalarla beslenme şehir yaşamında kanser risklerini artıran faktörler ama köy yaşamında da ziraî ilaçlar ya da pestisitlere maruz kalma, sosyo-ekonomik düzeyin düşüklüğü, insanların tarama ya da erken tanı için gereken yöntemlere ulaşmasındaki gecikmeler, eğitim durumu gibi faktörler orada da kanser riskinin artması ya da daha ileri evrelerde anlaşılması için zemin hazırlıyor.”
Akciğer kanseri kadınlarda da yaygınlaştı
Öte yandan, en sık görülen kanser türlerinin erkeklerde akciğer ve prostat; kadınlarda ise meme ve akciğer kanseri olduğuna değinen Prof. Dr. Metin Özkan, “Fakat gerek erken yakalanması gerekse de hormonal yollarla etkin bir şekilde tedavi edilmesinden dolayı prostat kanserinden ölümler daha az görülüyor. Kadınlarda ise meme kanseri ön planda. Erken teşhis şansının artmasından dolayı meme kanseri tedavi edilebiliyor. Bu nedenle kadınlarda en sık görülen kanser çeşidi olmasına rağmen meme kanserinden ölümler daha az gerçekleşmekte. Kadınlarda sigara içme alışkanlıkların yaygınlaşması ise, akciğer kanserine bağlı ölümlerde artışa neden oldu” ifadelerini kullandı. -iha