KURAN’DA BOŞANMA KONUSU NASILDIR? – 5

65/ Talak  1. “ Ey  Peygamber!  Kadınları  boşayacağınızda,  onları  iddetlerini  gözeterek  boşayın  ve  iddeti de  sayın.  Rabbiniz  Allah’tan  korkun.  Apaçık  bir  hayasızlık  yapmaları  hali  bir  yana,  onları  evlerinden  çıkartmayın,  kendileri de  çıkmasınlar.  Bunlar  Allah’ın  koyduğu  sınırlardır,  kim  Allah’ın  koyduğu  sınırları  aşarsa,  şüphesiz  kendine  zulmetmiş  olur.  Bilemezsin,  olur ki  Allah,  bundan  sonra  bir  durum  ortaya  çıkartıverir.” Ayette,  boşanması  istenen  kadınlar,  iddetleri  dikkate  alınarak,  adetten  temizlendikten  sonra  boşanır.  Boşanmış  kadının da  iddetine  riayet  edilir,  yani  üç  hayız  veya  temizlenme  müddeti  tamamlanmadan  rici  talakta ( geri  dönülen)  koca,  karısına  dönebilir.  Bu  süre  içinde  koca  hanımına  dönmezse  ve  süre  dolarsa  boşanma  kesinleşmiş  olur.  Boşanan  kadınlara  zarar  vermemek,  apaçık  bir  hayasızlık  yapmadılarsa,  iddetlerinin  sonuna  kadar  evde  kalmalarını  sağlamak  icap  eder.  Yine  ayette  bu  iddet  süresi  içinde  yeni  bir  çıkış  yolunu  Allah  çıkartıverir.  Buda    nefretin  sevgiye  dönüşmesi,  pişmanlığın  belirmesi  ve  eşler  arasında  uzlaşmanın  ortaya  çıkmasıdır.

65/ Talak  2,3.” İddet  müddetlerini  doldurduklarında  onları  ya  meşru  ölçüler  içerisinde  nikahınız  altında tutun veya  onlardan  meşru  ölçülere  göre  ayrılın.  İçinizden  adalet  sahibi  iki  kişiyi  de  şahit  tutun,  şahitliği  Allah  için  yapın.  İşte  bu,  Allah’a  ve  ahret  gününe  inananlara  verilen  öğüttür.  Kim  Allah’tan  korkarsa,  Allah  ona  bir  çıkış  yolu  ihsan  eder  ve  o  kişiye  beklemediği  yerden  rızık  verir.  Kim  Allah’a  güvenirse  Allah  ona  yeter.  Şüphesiz  Allah,  emrini  yerine  getirendir.  Allah,  her  şey  için  bir  ölçü  ( kader)    koymuştur.”

Ayet,  bekleme  süresinin  sonuna  yaklaşmış  ve  kadınla  ilgili  olarak  kocasının  yapacağı  işleri  sıralıyor.  Bunlar,  ya  tekrar  almak  veya  cezalandırıp  zarara  sokmadan  boşamaktır.  Her  iki  durumda da  iki  şahit  bulundurmak  gerekir.  Ayetlerden    şunu  anlıyoruz,  a)  boşamayı  sünnete  uygun  şekilde  yapmak,  b) iddeti  saymak,  c)  kadını  evinden  çıkartmamak,  d)  boşama  sırasında  iki  şahit  bulundurmak,  e) şahitlik  yapacakların  şahitliği  hak  ve  adalet  ölçüleri  içinde  yapmak.

65/ Talak  4.  “ Kadınlarınız  içinden  adetten  kesilmiş  olanlarla,  adet  görmeyenler  hususunda  tereddüt  ederseniz,  onların  bekleme  süresi  üç  aydır.  Gebe  olanların  bekleme  süreleri  ise,  yüklerini  bırakmaları  yani  doğum  yapmalarıdır.  Kim  Allah’tan  korkarsa,  Allah  ona  bir  kolaylık  verir.”  65/ Talak  6. “ Onları  güçleriniz  ölçüsünde  oturduğunuz  yerin  bir  bölümünde  oturtun,  onları  sıkıştırıp  gitmelerini  sağlamak  için  kendilerine  zarar  vermeye  kalkışmayın.  Eğer  hamile  iseler,  doğum  yapıncaya  kadar  nafakalarını  verin.  Sizin  için  çocuğu  emzirirlerse  onlara  ücretlerini  verin,  aranızda  uygun  bir  şekilde  anlaşın.  Eğer  anlaşamazsanız  çocuğu,  başka  bir  kadın  emzirecektir.”     65/ Talak  7. “ İmkanı  geniş  olan,  nafakayı  imkanlarına  göre  versin,  rızkı  daralmış  bulunan da  Allah’ın  kendisine  verdiği  kadarından  nafaka  ödesin.  Allah  hiç  kimseyi  verdiği  imkandan  fazlasıyla  yükümlü  kılmaz.  Allah,  bir  güçlükten  sonra  bir  kolaylık  yaratacaktır.”

33/ Ahzab  49. “Ey  iman  edenler!  Mümin  kadınları  nikahlayıp ta,  henüz  zifafa  girmeden  onları  boşarsanız,  onları  sayacağınız  bir  iddet  süresince  bekletme  hakkınız  yoktur.  O  halde  onları  bir  bağışla  memnun  edin  ve  onları  güzel  bir  şekilde  serbest  bırakın.”     Zifaftan  önce  boşanan  kadına,  önceden  tayin  edilmiş  bir  mehir  varsa  onun  yarısı  verilir.  Yoksa  bağış  yapılır,  bu  bağışın  belli  bir  miktarı  yoktur.  Bu  şekilde  boşanmış  kadın  iddet  beklemeden  evlenebilir.

Kocaları  tarafından  boşanmış,  fakat  bekleme  süreleri  içinde  kocalarının  kendilerine  dönmeleri  mümkün  olduğu  halde  dönmedikleri  için  sürelerini  doldurmuş  kadınların  durumlarını  açıklamış  ve  bunların  eski  kocalarıyla  maruf  örfe  göre  anlaşıp  yeniden  evlenmek  istemeleri  halinde,  buna  engel  olunmaması  gerektiğini  emreden  Allah  insanları  şöyle  uyarıyor.

2/ Bakara  232. “ Kadınları  boşadığınız,  onla da  iddetlerinin  sonuna  vardıkları  zaman,  aralarında  meşru  bir  surette  anlaştıkları  takdirde,  eşleriyle  evlenmelerine  engel  olmayın.  İşte,  içinizden  Allah’a  ve  ahret  gününe  iman  etmiş  olanlara  bununla  öğüt  veriliyor.  Bu,  sizin  için  daha  faydalı  ve  daha  temizdir.  Bunları  Allah  bilir,  fakat  siz  bilemezsiniz.”      Kocaları  tarafından  boşanmış  kadınlar,  bekleme  süreleri  içinde,  kocalarının  kendilerine  tekrar  dönmemeleri  ve  onların da  bekleme  sürelerinin  sonuna  varmaları,  yani  üç  hayız  müddetini  doldurmaları  halinde,  talak  boşama  kesinleşmiş  ve  kadınla  erkek  arasındaki  bütün  bağlar  artık  kopmuş  olur.  Bununla  beraber  erkeğin  karısını  boşaması,  ilk  veya  ikinci  boşamadır ki,  bekleme  süresi  içinde  karısına  dönebilirdi,  fakat  dönmediği  için  kadın  bu  süreyi  doldurmuş  ve  talak  boşama  kesinleşmiştir.  Eğer  bu  talak,  üçüncü  talak boşama  olsaydı,  bekleme  süresi  içinde  bile  dönüş  mümkün  olmaz  ve  kadın  başka  birisiyle  evlenip  ondan  boşanmadıkça  ilk  kocasıyla  evlenemezdi.

Yukarıda ki  ayette,  bekleme  süreleri  içinde  dönmeleri  mümkün  olduğu  halde  kocarlının  dönememeleri  sebebiyle  bu  süreleri  doldurmuş  olan  kadınların  durumu  açıklanmış  ve  böyle  kadınlarla  kendilerini  boşayan  kocaları  arsında  maruf  yani  örfe  ve  rızaya  dayalı  bir  anlaşma  olduğu  taktirde,  yeniden  evlenmelerine  velilerinin  engel  olmamaları  emredilmiştir.  Ancak  bu  evlenme,  erkeğin  karısını  boşayıp ta  bekleme  süresi  içinde  talakta  boşamadan  rücu  dönerek  tekrar  hanımıyla  birleşmesi  gibi  değildir.  Bu  evlenme,  yeniden  nikahı  ve  mehrin  tespitini  gerektiren  bir  evlenmedir.