KURAN’DA BOŞANMA KONUSU NASILDIR? – 3
Allah, boşanmış kadınların bekleme sürelerini, bekleme süresi içinde aileyi ıslah için kocanın karısına tekrar dönmesinin daha hayırlı olduğunu ve karı kocanın iyi geçinmelerinde önemli rol oynayan karşılıklı hakları beyan ettikten sonra, talak ( boşamak) il ilgili diğer hükümleri bildirmiş ve şöyle demiştir. 2/ Bakara 229. “ Boşamak iki defadır. Sonrası, ya bilinen usulde tutmak, ya da iyilikle salıvermektir. Kadınlara mehir olarak verdiğiniz şeyi, kadın erkek, Allah’ın çizdiği hududu ihlal etmekten korkmadıkça geri almanız size helal olmaz. Fakat onların, Allah’ın çizdiği hududu ihlal etmelerinden korkarsanız, bu taktirde, kadının kocasına verdiği fidyede ikisi üzerine bir günah yoktur. Bunlar Allah’ın hudududur, ona tecavüz etmeyin..”
Cahiliye, devrinde Araplar arasında ki, adete göre, bir erkek, karısına kızdığı zaman, onu boşar, bir müddet sonra tekrar alır, yine boşar, tekrar alır, boşar ve böylece alıp boşamalar devam edip giderdi. Kısacası erkeğin, karısını boşayıp ona tekrar dönmesinin haddi hesabı olmazdı. Bu haliyle kadın, erkeğin elinde bir oyuncak gibiydi ve bu boşamalarla kadına dilediği kadar işkence edebiliyordu. Allah, kadını oyuncak olmaktan kurtarmak ve kocanın boşama yoluyla ona işkence etmesini önlemek için, erkeğin boşama hakkını geri vermiş ve talak boşama iki defadır buyurmuştur.
Talak, din dilinde nikah bağını çözmek, yani boşamak manasına gelir. Buna göre erkek, hanımını ancak iki defa boşayabilir ve süre içinde hanımına iki defa daha geri dönebilir. 2/ Bakara 230. “ Erkek karısını üçüncü defa boşarsa, artık o kadın, başka bir eşle evlenmedikçe ilk kocasına helal olmaz. Eğer bu eş onu boşarsa, Allah’ın hududunu koruyacaklarını zannettikleri takdirde birbirlerine herhangi bir günah yoktur. Bunlar, Allah’ın, bilen kimseler için açıkladığı hudutlardır.” Bu, bakara 230. Ayette boşama üç defa deniyorsa da, üçüncü boşamanın artık dönüşü yoktur. Hanımını ilk iki defada boşayan erkek, her iki defa boşamadan sonra üç hayız süresi içinde tekrar hanımına dönebilir, ancak üçüncü boşamadan sonra hanımına tekrar dönmesi mümkün değildir.
Üçüncü defa kocası tarafından boşanan kadının güzellikle salıverilmesi, evlilik bağı kalmamış ve yalnız bırakılmış bir insana, her zamankinden daha fazla saygı gösterilmesi ve bilhassa başka bir adamla evlenmesine rıza göstermeyecek olan ilk koca tarafından ona kötü muamele yapılmaması manasınadır. Hanımını üçüncü defa boşayan erkeğin, kadının başka bir adamla evlenmesine rıza gösterse de göstermese de ona tekrar dönmesi mümkün değildir. Ayette, böyle bir boşanma olduğunda erkeğin evlenirken talak mukabili olarak karısına verdiği mehiri ve diğer şeyleri geri almasının kendisine helal olmadığı açıklanmıştır. Ancak, eğer, kadın ayrılırken mehrini kendi rızasıyla eski kocasına verirse, yahut, kadın kocasına fidye verirse, erkeğin bunu almasında herhangi bir günah yoktur. Allah’ın koyduğu hududu ihlal etmekten korkan kadın da, kocasından boşanma isteyebilir ve boşanması için erkeğe mehrini iade edip, fidye verebilir. İşte erkekle kadın arasında böyle bir anlaşma yapılabilir yapılan bu anlaşmadan dolayı herhangi bir günaha girmezler.
2/ Bakara 230. Ayette üçüncü defa boşama olursa, meşru yollardan, başka bir adamla evlenmesi gerekir ve yine meşru bir boşanma sonrası sonucu tekrar ilk boşandığı kocasıyla evlenebilir. Bir hadisle olayı açıklamaya çalışalım. Hz. Ayşe annemiz demiştir ki: “Bir gün Rifa’anın karısı Peygambere geldi ve dedi ki: Ben Rifa’anın yanındaydım, beni üç talakla boşadı ve boşamayı kesinleştirdi. Ben de Abdurrahman ibn Zübeyr ile evlendim. Fakat Abdurrahman’ın tenasül organı şu elbisenin saçağı gibi gevşek…Hz. Peygamber gülümseyerek kadına şöyle buyurdu. Sen eski kocan Rifa’aya tekrar dönmek mi istiyorsun? Hayır sen, Aburrahman’ın balcağızını, oda senin balcağızını tatmadıkça yani birbirinizle cinsi münasebette bulunup onun tadını almadıkça bu tekrar dönüş olmaz.” ( Buhari, sahih, VI. 182 = Müslim, sahih, II, 1055.)