SAVUNMA MEKANİZMALARI

Toplumsal yaşantının her yanı stres dolu. Kime hangi konuda nasıl davranmalıyım? Nasıl bir hayat stratejisi belirlemeliyim? Yarın ki toplantıda ne yapacağım? Acaba sınavım iyi geçecek mi? Geçmezse ne olur?  Her yaş ve grubun yaşadığı stres bazen sınırı aşıp kaygılar yaratır. İnsanların duyguları olması haliyle durumu karmaşık hale getiriyor.  E haliyle bizler de makine değiliz. Çeşitli durumlar karşısında savunma mekanizmaları geliştirmesi her insan için çok normal hatta sağlıklı bir durum. Siz hiç “Amaaaaan bugün de bunları yapmadan geçiriyim” hayat hiç bir iş yapmasan çok güzel olur diyen birini gördünüz mü? Aslında ben gördüm ama pek sağlıklı değildi,haliyle duygusal yükler karşısında savunma geliştirmek iyi bir şeydir..

Savunma mekanizmalarımızdan bazılarına göz atalım “bastırma” en belirgin savunma mekanizmasıdır. Bazen öyle durumlarla karşılaşırız ki karşılaştığımız durumun duygusal yüküyle baş edemeyiz hemen beynimiz duygularıyla birlikte olayı kaydeder eğer biz günü gelip bir gün bu durumla yüzleşmek istemezsek beynimizde kayıtlı şekilde duracaktır. Benzer olaylarla karşılaştığımızda ne olduğunu bilmeden sıkıntılı zamanlar geçireceğiz demektir böylece.. Diğer bir savunma ise ‘’yüceltme’’ dir. Yüceltme ise yine altından kalkamayacağımız bir duygusal yük karşısında sergilediğimiz davranıştır. Genellikle kişi bu durumu yücelterek hatta mitleştirerek rahatlamaya çalışır. Yüceltme bazen sağlıklı işlev görebilir. Kişi yaşadığı olumsuz duyguları faydalı bir işe dönüştürebilir.

Özgecilik, gerçekten kaçma, şakaya vurma-önemsizleştirme, dışa yansıtma-kötüleme gibi davranışlar da birer savunma davranışıdır. Özgecilikte kişi kendiyle ilgili duygularını bastırarak başka bir kişiye aktarır, aktardığı kişi üzerinden kötü duygularını kaygı ve korkularını yenmeye çalışır. Şakaya vurma ve önemsememe hali ise en yaygın yaptığımız savunmalardandır. Örneğin sınıf tekrarı yapan bir öğrenci düşünelim. Okul dönemi başladığında kendinden küçük kişilerle derslere katılacak ve başarısızlığı bir yıl boyunca yüzüne vurulacaktır. Bu öğrencinin durumu şakaya vurması kaçınılmazdır ve sağlıklıdır. Dışa yansıtma ise kişinin kendiliğinde olan yanlışları görmezden gelmesi yaptığı hatalı davranışlarından dolayı başkalarını sorumlu tutmasıdır. Savunma mekanizmalarımız aslında çok daha fazla ama ben bu yazımda belirgin olanlarına değinmek istedim. Değişik psikolojik rahatsızlıklar işin içine girdiğinde savunma mekanizmaları artıp farklılaşabilir. Özetle savunma mekanizmaları bizler için iyidir ve sağlıklı işlev görür patolojik durumları göz ardı edersek.. Mutlu ve sağlıklı kalın…

AİLE DANIŞMANI, TERAPİST :SEBİHA ERGÜN

#sebihaergün